بزرگ‌ترین رزمایش نظامی ـ دریایی در آب‌های خلیج عمان، نزدیک تنگه هرمز با مشارکت ایران، روسیه و چین از دیروز به مدت ۴ روز آغاز شده است. هدف از این رزمایش تقویت امنیت در منطقه اعلام شده است. برخی از رسانه‌ها این رزمایش را در پاسخ به سیاست “فشار حداکثری” واشنگتن علیه ایران و اعلام چین و روسیه در حفظ و پایبندی نسبت به برجام تحلیل کرده‌اند.
شعیب بهمن کارشناس مسائل روسیه درباره معنا و مفهوم برگزاری رزمایش مشترک ایران، روسیه و چین به دیدارنیوز گفت: رزمایش ایران، روسیه و چین اهداف متعددی را دنبال می‌کند. ماه‌های اخیر منطقه خلیج‌فارس و دریای عمان دستخوش تحولات امنیتی نسبتا بی‌سابقه‌ای بوده است که به واسطه آن، شرایط جدیدی تحت تاثیر هدف قرار گرفتن پهپاد آمریکا توسط ایران، انفجار چندین نفتکش در دریای عمان همچنین حمله به تاسیسات نفتی آرامکو به وجود آمد.
وی در ادامه اضافه کرد: مجموعه موارد فوق شرایط جدیدی را در منطقه به وجود آورده که در نتیجه آن، آمریکایی‌ها و برخی از کشور‌های عربی حاشیه جنوبی خلیج فارس اعلام کردند قصد تشکیل ائتلاف دریایی جدید در منطقه را دارند. هرچند که آن‌ها به هدف خود نرسیدند و عملا این ایده با استقبال کشور‌های چندان زیادی در سطح بین‌المللی و در سطح منطقه مواجه نشد، ولی به هرحال مسئله امنیت در خلیج فارس بار دیگر به یکی از موضوعات روز در سطح بین‌المللی مبدل شد.
این کارشناس مسائل روسیه در همین خصوص یادآور شد: برگزاری مانور مشترک اخیر، در واقع چند مسئله را به صورت توأمان در پی دارد. نخست آنکه برخلاف سال‌های گذشته که قدرت‌های غربی برای ائتلاف یا همکاری با کشور‌های منطقه سعی می‌کردند مانور‌های نظامی را به نمایش گذارند و حضور نظامی خود را افزایش دهند، در حال حاضر برگزاری این مانور و حضور قدرت‌هایی مانند روسیه و چین حکایت از این دارد که تلاش می‌شود تا انحصار غرب و قدرت‌های غربی برای حضور در منطقه شکسته شود و سایر قدرت‌ها اعلام کنند که هم تقاضا و هم تمایل برای حضور نظامی و امنیتی در منطقه را دارند.
بهمن در همین خصوص ادامه داد: نکته دوم در رابطه با مسئله فوق این است که در واقع جمهوری اسلامی ایران با برگزاری این مانور و طرح ایده آن، به نوعی ابتکار عمل خود را در سطح منطقه نشان داد و این پیام را هم به آمریکا، غربی‌ها و کشور‌های حاشیه جنوبی ارسال کرد که به هر حال ایران گزینه‌های متعددی در سطح منطقه دارد و در صورتی که آمریکایی‌ها در صدد برآیند با اعمال فشار، زور و تحریم و با تشکیل ائتلاف‌های جدید، امنیت منطقه را دچار اختلال کنند، می‌تواند در صورت لزوم با همکاری و ائتلاف با قدرت‌های غیرغربی مانند روسیه و چین، منافع و اهداف خود را در سطح منطقه پیش ببرد.
وی اظهار داشت: نتیجه این کار ایران چنین می‌شود که کشور‌های غربی به ویژه ایالات متحده آمریکا و کشور‌های منطقه که تا به امروز دیدگاه تعارض آمیزی نسبت به ایران داشتند، از این به بعد باید گزینه ائتلاف و همکاری ایران با کشور‌های دیگر را هم در محاسبات استراتژیک خود لحاظ کنند و این مهم‌ترین پیامدی است که در واقع مانور فوق با خود به همراه خواهد داشت.
این کارشناس مسائل روسیه در این‌باره که برخی رسانه‌ها برگزاری چنین رزمایش‌هایی را برای آینده همراه با خطر تفسیر می‌کنند، تصریح کرد: رزمایش‌هایی از این دست همانطور که توضیح دادم در منطقه انجام شده، ولی انحصار آن تقریبا در دست آمریکایی‌ها و کشور‌های اروپایی مانند فرانسه و انگلیس بوده است، به این معنا که در واقع آن‌ها بودند که در همکاری با برخی از کشور‌های حاشیه جنوبی خلیج‌فارس دست به برگزاری چنین مانور‌هایی زده‌اند. قاعدتا تا زمانی که سطح نظامی و امنیتی چنین رزمایش‌هایی صرفا در حد رزمایش باشد و از طریق طرف مقابل به عنوان تهدید تلقی نشود، با خطر چندان زیادی مواجه نخواهد بود، ولی درصورتی که به برنامه‌ای برای حمله یا درگیری نظامی طرفین تبدیل شود، خطرآفرین خواهد بود.
بهمن در پایان افزود: روند حاکم بر منطقه نشان داده است که در طول سال‌های گذشته، ساز و کار‌هایی که توسط کشور‌های منطقه ابجاد شده مانند شورای همکاری خلیج فارس یا همکاری کشور‌های حاشیه جنوب با آمریکا، هیچیک امنیت منطقه را تامین نکرده است، به همین دلیل هم باید طرحی نو برای امنیت منطقه اندیشیده شود که ایران در طول سال‌های گذشته همواره طرح نو را اعلام کرده و بر آن پای فشرده است. به این معنا که امنیت منطقه باید توسط کشور‌های منطقه تامین و بدون مداخله قدرت‌ها و بازیگران خارجی صورت گیرد، ولی در عین حال این پیام را هم ارسال می‌کند درصورتی که کشور‌های دیگر تمایل دارند ائتلاف‌های جدید دریایی در سطح منطقه ایجاد کنند، ایران هم از این ظرفیت و توانایی برخوردار است.
