کارشناس مسائل اوراسیا گفت: ایران تنها کشوری است که کانون حل و فصل تنش میان باکو و ایروان است؛ سایر کشورها نه تنها تمایلی به حل مناقشه ندارند بلکه منفعت خود را در تداوم درگیری ها می‌بینند.
شعیب بهمن کارشناس مسائل اوراسیا در گفتگو با خبرنگار ایسکانیوز در خصوص آخرین روند تحولات در تنش ایجاد شده میان ارمنستان و آذربایجان، اظهارداشت: منطقه قفقاز از لحاظ استراتژیک پل ارتباطی بین شرق و غرب و شمال و جنوب به حساب می‌آید و منطقه ای است که دریای خرز را به دریای سیاه متصل می کند و می تواند از جنوب ایران و کشورهای عربی را به روسیه و کشورهای اروپایی متصل کند، پس به لحاظ ژئوپلتیک این منطقه دارای اهمیت است.
وی در خصوص چرایی ایجاد اختلافات متعدد میان باکو و ایروان، گفت: دلیل آن مناقشه بر سر قره باغ و مرز بندی های مصنوعی است که در دوره شوروی بوجود آمد.
این کارشناس مسائل اوراسیا تصریح کرد: در آن دوره به رغم آنکه منطقه قره باغ به صورت تاریخی آذری نشین بوده و همواره در ترکیب آذری‌ها شناخته می شد ولی تقسیمات قومی که شوروی بویژه در دوره استالین دنبال می کرد منجر به ایجاد مرزبندی های مصنوعی شد که قره باغ را تحت حاکمیت ارمنستان قرار داد.
بهمن بیان کرد: با توجه به اینکه ترکیه، هم درگذشته جانبدارنه از جمهوری آذربایجان دفاع کرده و هم با ارمنستان دارای مشکلات تاریخی به ویژه به دلیل نسل کشی ارامنه بوده، این مسئله موجب تحریک ارمنی‌ها و نگرانی ایروان شد.
این کارشناس مسائل قفقاز در خصوص نقش ترکیه در مناقشات اخیر، خاطر نشان کرد: ترکیه در روزها و هفته های گذشته شروع به انتقال گروه‌های تروریستی از ادلب سوریه به منطقه مناقشه قره‌باغ کرده است که خود این مسئله هم می‌تواند از این حیث اینکه دولت باکو تصور می‌کند با حضور این نیروها می‌تواند دستاوردی را در جنگ بدست بیاورد و هم اینکه دولت کاشیمیان در ایروان حس می‌کند که حضور این نیروها در منطقه ممکن است که توازن قوا را به نوعی بهم بزند، برای هر دو طرف تحریک برانگیز باشد.
وی ایران را به چند دلیل بهترین گزینه برای حل و فصل مناقشه قره‌باغ دانست و گفت: دلیل اول این است که در بین همه بازیگران ذی‌نفع و ذی‌نفوذ، ایران تنها کشوری است که کانون حل و فصل مناقشه است؛ سایر کشورها به دلایل مختلف نه تنها تمایلی به حل و فصل مناقشه ندارند بلکه منفعت خودشان را در تداوم تنش می‌بینند.
بهمن ادامه داد: دلیل دوم این است که ایران به هر حال دارای مرز مشترک با هر دو کشور درگیر و حتی با منطقه مورد مناقشه است؛ بنابراین همین مجاورت جغرافیایی هم عامل موثر دیگری است که می‌تواند نقش ایران را در حل و فصل این مناقظه برجسته کند.
این کارشناس مسائل قفقاز افزود: دلیل سوم این است که این مناطق در طول تاریخ بخشی از ایران بوده‌اند و از لحاظ تاریخی، تمدنی، فرهنگی، نژادی و بومی دارای وابستگی‌های بسیار عمیقی به ایران هستند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: بنابراین ایران از موقعیت قابل توجهی برای میانجی‌گری برخوردار است ولی اینکه چرا این موقعیت تا به حال از حالت بالقوه به بالفعل تبدیل نشده است این است که خود حاکمان دو کشور اساساً تمایلی به حل و فصل مناقشه ندارند و از وجود مناقشه بیشتر از حل و فصل آن سود می‌برند و دیگر آنکه سایر بازیگران به ویژه طرف‌های غربی تمایلی ندارند که نقش ایران مجدداً در منطقه برجسته شود.
ایسکانیوز
