ابعاد بیست و یکمین اجلاس شانگهای در گفت‌وگوی ویژه خبری ۲۵ شهریورماه در شبکه دوم سیما بررسی شد.
به گزارش خبرنگار سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، ابعاد بیست و یکمین اجلاس شانگهای امشب ۲۵ شهریور ماه در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری با حضور شعیب بهمن کارشناس شرق آسیا و محسن پاک آیین سفیر اسبق ایران در ازبکستان مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
شعیب بهمن کارشناس شرق آسیا با اشاره به اینکه بسیاری از پیمان‌ها و اتحادیه‌های بزرگ در دنیا به نوعی به سمت واقع‌گرایی پیش می‌روند گفت: سازمان شانگهای کاملاً در نقطه عکس قرار دارد، کشورهای اروپایی صحبت از ایجاد ارتش اروپایی می‌کنند، حتی کشور‌هایی مانند ترکیه که عضو ناتو است، در سال‌های اخیر ابراز تمایل کرده تا در چارچوب شانگهای فعالیت داشته باشد.
وی با اشاره به اینکه کشور‌هایی مانند عربستان و امارات که جزو متحدان آمریکا و غرب هستند به عنوان مهمان در این نشست حضور دارند افزود: شانگهای در فضای تعاملات امروز بین الملل مهم و تاثیرگذار است.
این کارشناس مسائل شرق آسیا با اشاره به اینکه با تاجیکستان سوابق مشترک تمدنی، فرهنگی و زبانی داریم افزود: مباحث مختلفی در طول تاریخ بین دو کشور وجود داشت، اگرچه در آغاز شاهد یک شروع خوب بودیم، اما در طی هفت سال گذشته روابط گسترش پیدا نکرده است.
بهمن با اشاره به اینکه واقعیت این است که در سال‌های اخیر خیلی روابط خوبی میان ایران و تاجیکستان برقرار نشده عنوان کرد: روابط دو کشور با پیشینه تاریخی، فرهنگی و تمدنی همخوانی خوبی ندارد، شایسته است روابط ایران و تاجیکستان بیش از این گسترش پیدا کند، عامل هم زبانی عاملی بسیار مهم است که می‌تواند به توسعه مناسبات در حوزه‌های فرهنگی اقتصادی منتهی و منجر شود امیدواریم با در پیش گرفتن سیاست همسایگی و توسعه روابط با همسایگان در دولت جدید این اتفاق رخ دهد.
وی با اشاره به اینکه آمریکا دیگر قدرت بلامنازع نیست افزود: فرار شتابزده آمریکا از افغانستان نمونه‌ای بارز از روند شدت گرفتن افول آمریکا است، با یک جریانی به نام افول آمریکا و هژمونی آمریکا در سطح بین المللی مواجه هستیم.
این کارشناس مسائل شرق آسیا با اشاره به اینکه چینی‌ها در چند سال آینده از آمریکا و تمامی کشورهای غربی در حوزه اقتصادی پیشی خواهد گرفت ادامه داد: یک گردش و چرخش قدرت از غرب به سمت شرق اتفاق می‌افتد.
بهمن با اشاره به اینکه شکل‌گیری همین ساز و کار‌ها می‌تواند در آینده جایگزین ترتیباتی باشد که بعد از جنگ جهانی دوم غربی‌ها به آن شکل دادند افزود: سازمان شانگهای به سمت مدل‌ها و الگوهای همکاری پیش می‌رود که در آن کشورهای غربی حضور ندارند و کشورهای غربی تعیین کننده نیستند، حتی در حوزه‌های اقتصادی و مالی این اتفاق می‌افتد.
وی تصریح کرد: ما شاهد افول قدرت جهانی آمریکا هستیم، قدرت به سمتی چرخش پیدا می‌کند که نهاد‌های مهم در سطح بین‌المللی پدیدار می‌شوند، نگاه به شرق توسعه تعاملات با تمام کشورهای دنیاست که دارای استقلال عمل در حوزه سیاست خارجی هستند.
بهمن با بیان اینکه با این نگاه کشوری مانند ونزوئلا در آمریکای لاتین می‌تواند در چارچوب نگاه به شرق شناخته شود گفت: این موضوع مهمی است که باید به آن توجه جدی داشته باشیم.
پاک آیین سفیر اسبق ایران در ازبکستان در ادامه برنامه با اشاره به اینکه سازمان شانگهای سازمانی بسیار مهم است، به دلیل اینکه چهار کشور اتمی در این سازمان حضور دارند گفت: قرار گرفتن سازمان شانگهای در حوزه اوراسیا بسیار مهم است.
وی با اشاره به اینکه منطقه اوراسیا آینده اقتصاد دنیا را مطرح می کند افزود: از اوراسیا به عنوان یک قاره یاد می‌شود ، درون این قاره سازمان امنیتی به نام شانگهای وجود دارد که دو سال بعد از تاسیس رویکردهای جدید اقتصادی را اتخاذ کرده است ، یک چهارم خشکی های جهان متعلق به اعضای سازمان شانگهای است و بیش از ۴۰ درصد جمعیت جهان در این منطقه حضور دارند.
سفیر اسبق ایران در ازبکستان با اشاره به اینکه در حوزه‌های تجارت و ترانزیت کشورهای بسیار مهمی در این سازمان هستند تصریح کرد: به همین دلیل است که به نظر می‌رسد در حوزه امنیتی مقابله با تروریسم ، قاچاق، مواد مخدر و در حوزه‌های اقتصادی مانند حوزه‌های مرتبط با تجارت، ترانزیت و انرژی دارای حرف و جایگاه است که می‌تواند در آینده به عنوان یکی از شرکای ایران باشد.
پاک آیین بیان کرد: در حوزه‌های امنیتی سازمان شانگهای چند دستور کار جدی را در طی سال‌های گذشته مانند مسئله افراط‌گرایی، مبارزه با تروریسم، مبارزه با قاچاق مواد مخدر و مبارزه با قاچاق انسان پیگیری کرده است و تا حد زیادی در طی سال های گذشته موفق بوده است.
وی با اشاره به اینکه این سازمان توانسته خود را در یک سطح مناسبی در حوزه تعاملات امنیتی حفظ کند گفت: اهمیت این سازمان در فضای امروز نظام بین الملل زیاد است، کشورهای غربی تلاش می‌کنند همانندسازی با سازمان ناتو انجام دهند، در حال حاضر ظرفیت های کشورهای عضو در سازمان شانگهای، فرصت های مناسبی را برای تقویت همکاری‌ها و توسعه مناسبات دوجانبه و چندجانبه در مورد مسائل امنیتی را به وجود آورده است.
وی افزود: در این منطقه کشورهای عضو سازمان شانگهای قرار دارند لذا تقویت همکاری‌ها در سازمان شانگهای بسیار مهم است.
سفیر اسبق ایران در ازبکستان با اشاره به اینکه شانگهای در آینده جزء شرکای ما در زمینه‌های مختلف می‌شود ادامه داد: همکاری‌های بین المللی و چند جانبه از مسیر روابط دوجانبه می‌گذرد تا زمانی که روابط دوجانبه با کشورهای مختلف از جمله همسایگان خوب نباشد ما نمی‌توانیم وارد ترتیبات منطقه‌ای و بین‌المللی شویم.
پاک آئین با اشاره به اینکه در بحث شانگهای اگر روابط ما با تاجیکستان روابط خوبی نباشد، تاجیکستان ممکن است نظر منفی دهد و به طور طبیعی عضو نشویم افزود: اگر در اکو با همه کشور‌ها رابطه خوبی به صورت دوجانبه نداشته باشیم، به طور طبیعی در ترتیبات اقتصادی اکو هم نمی‌توانیم حرفمان را به کرسی بنشانیم لذا حتماً باید به دنبال بهبود روابط دوجانبه با کشورهای همسایه و فراهمسایه باشیم و از این مسیر به سوی همکاری‌های بین المللی و چندجانبه پیش برویم.
وی اظهار کرد: در دوره گذشته مذاکرات هسته‌ای انرژی زیادی از بخش سیاست خارجی گرفت و لذا یک ایراد ساختاری جدی وجود دارد، اگر بخواهیم به همسایگانمان بپردازیم باید معاونت‌ها را احیا کنیم.
