شعیب بهمن تحلیلگر مسائل بین‌الملل
در پانزدهمین نشست مذاکرات آستانه نمایندگان کشورهای ضامن شامل ترکیه، روسیه و ایران و هیأت‌های مخالفان نظام و گی‌یر پدرسن، فرستاده سازمان ملل به سوریه شرکت می‌کنند. در این نشست درباره تحولات میدانی و سیاسی بحث و گفت‌وگو خواهد شد. به‌ویژه اینکه دور پنجم نشست‌‌های کمیته قانون اساسی سوریه در ژنو اخیرا برگزار شد، بدون اینکه شاهد پیشرفتی باشد. در این میان یک سال بین نشست قبلی و نشست فعلی فاصله افتاده و اتفاقات زیادی در عرصه بین‌المللی در این مدت رقم خورده است.
در این میان روسیه به‌عنوان یکی از بازیگران اصلی در سوریه از ابتدا نیز با اهداف مشخص وارد این کشور شد که آن اهداف عبارت از حفظ دولت قانونی سوریه، حفظ منافع روسیه و تداوم نفوذ در منطقه خاورمیانه عربی و شرق مدیترانه است. روسیه همچنان این اهداف را دنبال می‌کند و به همین علت بعید به نظر می‌رسد که تحولات جهانی در نگرش روسیه به سوریه تاثیر گذاشته باشد. این به آن معناست که روسیه در آینده نیز از نظام سیاسی سوریه دفاع خواهد کرد و نفوذ و حضور خود در این کشور را حفظ می‌کند. تغییر دولت در ایالات‌متحده و جنگ قره‌باغ نیز در این عرصه بی‌تاثیر است.
باید توجه داشت که روسیه اصلاح ساختار نظام سیاسی سوریه را درخواست کرده است و آن را همچنان دنبال می‌کند تا در عرصه نظامی و قانونی در این کشور تحولاتی ایجاد شود اما این موارد به آن معنا نیست که روسیه روش دیگری در قبال سوریه در پیش گیرد. امروز وضعیت سوریه به یک ثبات نسبی رسیده و گستره گروه‌های تروریستی به ادلب و یک یا دو شهر دیگر محدود شده است که این یک دستاورد بزرگ برای سوریه‌ای است که در برهه‌ای از زمان، پایتخت آن در حال سقوط به دست داعش بود. شرایط امروز به نفع دولت مرکزی سوریه، روسیه و ایران است.
در چنین شرایطی روابط روسیه و ترکیه به عنوان دو کشور موثر در سوریه، به حالتی درآمده است که قسمتی از آن را تضاد منافع شکل می‌دهد. مشخصا روسیه به هیچ عنوان زیر بار این نخواهد رفت که ترکیه در ادلب باقی بماند یا در آن منطقه پایگاهی ایجاد کند اما از سوی دیگر به علت همکاری‌هایی که با دولت ترکیه دارند، مساله ادلب را به صورت معلق نگه داشته‌اند. آنها یک سیاست بزرگ‌تر را دنبال می کنند و آن جدا کردن ترکیه از بلوک غرب است. روسیه می‌خواهد امروز ترکیه را در کنار خود نگه دارد و در روابط با ترکیه به صورت کلان نگاه می‌کنند. به همین علت شاید مساله ادلب در این برهه زمانی در دستورکار قرار نگیرد و این دو کشور موثر در سوریه درخصوص آن به بحث نپردازند. این امر زمانی تغییر می‌کند که معادلات کلان در منطقه و در روابط میان روسیه و ترکیه تغییر کند.
