کارشناس مسائل بین‌الملل اظهار داشت: متاسفانه در وزارت امور خارجه عملکردی که بتواند در حوزه اقتصادی برای کشور مفید باشد، ندیده‌ایم.
شعیب بهمن کارشناس مسائل بین‌الملل در گفتگو با خبرنگار مهر درباره معاونت اقتصادی دستگاه دیپلماسی گفت: از زمانی که معاونت اقتصادی وزارت امور خارجه ایجاد شده، هنوز هیچ گزارش عملکردی که نشان بدهد این معاونت چه اقداماتی انجام داده، ندیده‌ایم.
وی ادامه داد: آنچه از تغییراتی که محمدجواد ظریف در دستگاه دیپلماسی ایجاد کرد به‌دست می‌آید، یک تغییر شکلی بوده و ما هنوز به معنای محتوایی و عملیاتی شاهد تغییر ملموسی که تاثیر خود را بر اقتصاد کشور بگذارد، ندیده‌ایم.
کارشناس مسائل بین‌الملل با اشاره به عدم حضور معاون اقتصادی وزارت امور خارجه در سفرهای ظریف به کشورهای خارجی تصریح کرد: دلیل اصلی چنین اتفاقی عدم وجود تفکر اقتصادی در سیاست خارجی است، به‌طوری که در کشورهایی مانند افغانستان و عراق که ما از نفوذ سیاسی بالایی برخورداریم، روابط اقتصادی خوبی وجود ندارد.
بهمن با تاکید بر بازارهای خوب منطقه برای کشورمان گفت: در حوزه سیاست خارجی متاسفانه اقدام قابل توجهی برای گسترش روابط اقتصادی با کشورهای منطقه که پتانسیل خوبی برای کشورمان دارند، انجام نشده است.
وی اضافه کرد: در شرایط خاصی که کشورمان امروز قرار داشته و تحت شدیدترین تحریم‌ها قرار گرفته، احتیاج است که به جای تمرکز بر اروپا که در حلقه بعدی مراودات ما قرار دارد، برای حضور در بازارهای منطقه رایزنی خوبی انجام دهیم.
این کارشناس مسائل بین‌الملل خاطرنشان کرد: هرچند شرایط کشور با وجود تحریم‌ها و فشار فزاینده ناشی از قیمت ارز سخت شده؛ ولی باید این نکته را بدانیم که وضعیت برابری ارزی ما می‌تواند به فرصتی برای افزایش صادرات کالا و درنهایت رونق تولید منجر شود. دقیقا کاری که چین با کاهش عمدی ارزش پول خود برای صادرات کالا انجام می‌دهد را ما نیز می‌توانیم انجام بدهیم.
بهمن افزود: متاسفانه در وزارت امور خارجه عملکردی که بتواند در حوزه اقتصادی برای کشور مفید باشد ندیده‌ایم و فکر می‌کنم به‌جای این تغییر در دستگاه دیپلماسی، بهتر بود دولت یک وزارتخانه جدید به نام «تجارت خارجی» ایجاد می‌کرد.
وی گفت: وزارت امور خارجه باید در مذاکراتی که با کشورهای خارجی دارد با گفتگو مشکلات مختلفی که در حوزه اقتصادی فراروی نهادها و شرکت‌های ایرانی مانند موانع بانکی، گمرکی و رفت و آمدی وجود دارد را تسهیل کند؛ ولی متاسفانه چنین کارهایی در دستگاه دیپلماسی حل نشده است.
کارشناس مسائل بین‌الملل اضافه کرد: اکثر رایزنان اقتصادی که برای کار در سفارتخانه‌های ایران در خارج کار می‌کنند، از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت معرفی می‌شوند چراکه وزارت امور خارجه ظرفیت و توان فعالیت اقتصادی ندارد.
بهمن با اشاره به مشکلاتی که برای رایزنان اقتصادی وجود دارد، اظهار داشت: من اطلاع دارم برخی از رایزنان اقتصادی که به کشورهای مقصد سفر کرده‌اند تا ماه‌ها حقوق نگرفته، دفتری برای کار نداشته و یا حمایت از مرکز نداشتند. البته تعداد رایزنان کشورمان کافی نبوده و حتی در برخی از کشورهایی که به لحاظ اقتصادی مهم هستند، این صندلی خالی است.
وی در خاتمه بیان کرد: عملا تجارت خارجی در ساختار دولتی متولی خاصر نداشته و از همین رو نیز اقداماتی ازقبیل ایجاد معاونت اقتصادی در وزارت امور خارجه نمی‌تواند گره‌ای از مشکلات باز کند. باید در دولت این فکر شکل بگیرد که تجارت با دنیا نیاز به سازوکار ویژه‌ای دارد تا با تاسیس آن، مشکلات این حوزه رفع شود.
