بهمن با اشاره به اینکه نگاه به شرق یک نگاه بلند مدت است که قطعاً تامین کننده منافع ملی ایران است، گفت: نگاه به شرق، توسعه تعاملات با تمام کشورهایی در دنیاست که دارای استقلال عمل در حوزه سیاست خارجی خودشان هستند.
به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری شبستان، شعیب بهمن، کارشناس مسائل شرق آسیا شب گذشته (پنجشنبه ۲۵ شهریور) در برنامه گفتگوی ویژه خبری شبکه دو سیما درباره اجلاس شانگهای گفت: در این اجلاس کشورهایی مثل امارات و عربستان که به شکل سنتی جزو متحدان آمریکا و غرب هستند به عنوان مهمان حضور دارند و این نشان می دهد که شانگهای چقدر در فضای تعاملات امروز بین الملل مهم است و چقدر می تواند در تحولات امنیتی آینده تاثیر گذار باشد.
وی با اشاره به اینکه گرچه در آغاز شاهد یک شروع خوب در روابط بین ایران و تاجیکستان بودیم ولی در سال های اخیر به ویژه حدود هفت تا هشت سال اخیر این روابط با افت چشمگیری مواجه شد، ادامه داد: البته هم مسائل داخلی در تاجیکستان و هم نفوذ و تاثیر گذاری برخی از بازیگران در برهه هایی از زمان موجب این تاثیر گذاری شد البته در حوزه های اقتصادی هم به رغم تمام تلاش ها و سرمایه گذاری هایی که ایران در زیرساخت های تاجیکستان انجام داد ولی گلایه هایی بین طرف ها در این خصوص وجود داشته است.
بهمن با بیان اینکه در سال اخیر روابط خوبی بین دو کشور نبوده و شایسته است روابط تهران و دوشنبه بیش از این توسعه پیدا کند، گفت: امیدواریم با در پیش گرفتن سیاست همسایگی و توسعه روابط با همسایگان در دولت جدید این اتفاق رخ دهد.
کارشناس مسائل شرق آسیا با بیان اینکه سازمان شانگهای در حوزه های امنیتی چند دستور کار مشخص مثل مبارزه با تروریسم و افراط گرایی، مبارزه با قاچاق مواد مخدر، مبارزه با قاچاق انسان طی سال های گذشته پیگیری کرده و تا حد بسیار زیادی هم موفق بوده است، افزود: این سازمان در سال های گذشته مانورهای نظامی و امنیتی متعددی در کشورهای عضو انجام داد و توانست خودش را در سطح مناسبی در حوزه تعاملات امنیتی حفظ کند. از این سازمان تعابیر مختلفی مانند ناتوی شرق هم نام برده می شود یعنی اهمیت این سازمان در فضای امروز بین الملل زیاد است و کشورهای غربی تلاش می کنند یک همانند سازی با سازمان ناتو انجام دهند.
بهمن با اشاره به اینکه در حال حاضر ظرفیت های کشورهای عضو در سازمان شانگهای فرصت های مناسبی را برای تقویت همکاری ها و توسعه مناسبات دو جانبه و چند جانبه در مورد مسائل امنیتی به وجود آورده است، افزود: به ویژه منطقه ای که کشورهای عضو شانگهای در آن قرار دارند منطقه ای بوده که به دلایل مختلف همیشه در آنجا تنش های امنیتی وجود داشته بنابراین تقویت همکاری ها بسیار مهم بوده است.
این کارشناس مسائل شرق آسیا با بیان اینکه در حالی که بسیاری از پیمان ها و اتحادیه های بزرگ مثل اتحادیه اروپا در دنیا به نوعی به سمت واگرایی می روند ولی سازمان شانگهای کاملا در نقطه معکوس قرار دارد، گفت: حتی کشورهایی مثل ترکیه که عضو ناتو هستند در سال های اخیر ابراز تمایل کردند تا در چارچوب شانگهای کار کنند.
بهمن با اشاره به اینکه در حال حاضر در سطح نظام بین الملل سه تحول عمده را شاهد هستیم، در این باره اینگونه توضیح داد: تحول اول افول هژمونی آمریکا در سطح نظام بین الملل است که فرار شتاب زده آمریکایی ها از افغانستان یک نمونه واضح از شدت گرفتن روند افول آمریکا به شمار می آید، تحول دوم قدرت گرفتن کشورهای آسیایی و شرقی مثل چین است و تحول سوم هم شکل گیری و تقویت ساز و کارهای منطقه ای و بین المللی است که می تواند در آینده جایگزین ترتیب هایی باشد که بعد از جنگ جهانی دوم آمریکایی و غربی ها به آن شکل دادند مثل سازمان شانگهای، اتحادیه اقتصادی اوراسیا و گروه بریکس.
وی با اشاره به اینکه نگاه به شرق یک نگاه بلند مدت است که قطعاً تامین کننده منافع ملی ایران است، گفت: نگاه به شرق، توسعه تعاملات با تمام کشورهایی در دنیاست که دارای استقلال عمل در حوزه سیاست خارجی خودشان هستند. تحول اساسی باید در کشور خودمان به ویژه در رویکردهایی که ما نسبت به سیاست خارجی داریم رخ دهد.
کارشناس مسائل شرق آسیا با بیان اینکه طی سال های گذشته بیشتر رویکردهای سیاسی، حاکم بر سیاست خارجی ما بوده است، گفت: به همین دلیل حتی به رغم اینکه در دوران آقای ظریف درساختار وزارت امور خارجه تحول صورت گرفت و معاونت اقتصادی به این وزارتخانه اضافه شد ولی عملاً شاهد تحرک و اتفاق خاصی نبودیم چون نگاه سیاسی حاکم بر نگاه اقتصادی بود.
وی با اشاره به اینکه ما ظرفیت های قابل توجهی را که در حوزه های همسایگی داریم نادیده گرفتیم و بیشتر نگاهمان به سمت کشورهای غربی بود، افزود: این شرایط موجب شد امروز سطح مناسبات اقتصادی ما با کشورهای همسایه بسیار پایین باشد یعنی ما از مجموع مناسبات اقتصادی که کشورهای همسایه دارند حدود ۲/۲ دهم درصد این سهم را به خودمان اختصاص دادیم که رقم بسیار پایینی است در حالی که همه کشورها اول به همسایه خودشان نگاه می کنند چون همکاری اقتصادی با همسایگان بسیار ساده است و همچنین وابستگی های متقابل اقتصادی موجب ایجاد امنیت منطقه ای می شود.
کارشناس مسائل شرق آسیا با تاکید بر اینکه اگر بتوانیم تعاملات اقتصادی را با همسایگان فقط دو برابر رقم فعلی کنیم کمبود ارز در داخل کشور حل خواهد شد، گفت: به این ترتیب اشتغال بیشتری ایجاد می شود و تولید هم رونق پیدا می کند و ما شاهد تحول اقتصادی در داخل کشور خواهیم بود. امروز کل تعاملات تجاری ما با کشورهای اتحادیه اقتصادی اوراسیا حدود چهار میلیارد دلار می باشد در حالی که وقتی ۵۰۰ قلم کالا را تعرفه صفر دادیم می بایستی حداقل در بین این ۵۰۰ قلم کالا مزیت تولیدی ایجاد کنیم.
خبرگزاری شبستان
