«نگاهی به دیپلماسی منطقهای ایران» عنوان نشستی است که با حضور محمد علی حسن نیا، دبیر بین الملل خبرگزاری دانشجو و شعیب بهمن، پژوهشگر مسائل روسیه و اوراسیا مورد بررسی قرار گرفت.
به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، نشست با موضوع؛ «نگاهی به دیپلماسی منطقه ای ایران» با حضور محمد علی حسن نیا، دبیر بین الملل خبرگزاری دانشجو و شعیب بهمن، پژوهشگر مسائل روسیه و اوراسیا برگزار شد.
شعیب بهمن، پژوهشگر مسائل روسیه و اوراسیا گفت: وارد دورانی شده ایم که دیگر نظم جهانی تک قطبی نیست و حتی در آینده از حالت چند تک قطبی هم خارج می شویم و نظم جهانی چند قطبی می شود. خیلی ها اعتقاد دارند که ایران نباید در اختلافات قدرت های بزرگ جهت گیری کند؛ چون این مداخله می تواند به ضرر منافع ملی ما تمام شود و برخی دیگر نیز معتقدند که اتفاقا اگر این جهت گیری و مداخله نباشد، منافع مان به خطر می افتد.
وی افزود: آمریکا در دهه 90 در بحران های مختلف مداخله می کرد و قدرتمندانه آن را به نفع خود پایان می دادند؛ اما امروز هر چه جلوتر می آییم می بینیم که هژمونی آمریکا در سطح بین الملل با چالش مواجه شده. مثلا در بحران سوریه یک ابتکار حل و فصل منازعه بدون غربی ها شکل گرفت یا تحول اخیر در سیاست خارجی ایران یک اتفاق بی سابقه ای بود که با میانجیگری چین صورت گرفت و اینها همه نشان دهنده تغییر در نظم بین الملل است. استفاده از راهبرد توازنبخش بین قدرت های شرق و غرب راهبردی است که ایران می تواند در پیش بگیرد
شعیب بهمن تصریح کرد: پرونده آذربایجان و اسرائیل پرونده پیچیده ای است و روابط آنها گسترش یافته به گونه ای که آذربایجان 40 درصد نفت اسرائیل را تامین می کند و از طرفی اسرائیل 70 درصد تسلیحات آذربایجان را تامین می کند.
وی تصریح کرد: روابط بین آمریکا و اسرائیل یک ضلع سوم دارد و آن هم ایران است. اسرائیلی ها به آن راهبردی روی آورده اند که راهبرد ایران است؛ یعنی اگر ایران عمق استراتژیک خود را تا لبنان و سوریه گسترش داده اسرائیل هم این راهبرد را در پیش گرفته است.
این پژوهشگر بیان داشت: اسرائیل در تحرکات اخیر در برابر غزه هم کم آورد در نتیجه احتمال رویارویی نظامی این رژیم با ایران خیلی کم است؛ اما احتمال تشدید خرابکاری هم علیه ایران و هم دیگر کشورها زیاد است.
حسن نیا در ادامه میزگرد با اشاره به نظم نوین جهانی که از سال ۲۰۰۶ و بعد از جنگ ۳۳ روزه و شکست اسرائیل رخ داد، گفت: بایدن زمانی که معاون اول اوباما بود بحث فدرالی کردن عربستان، افغانستان و عراق را مطرح کرده بود، ولی این طرح امروز در دستور کار نیست. آنها اکنون به سمت عادی سازی کشورهای عربی با اسرائیل رفتهاند.
آمریکا در خاورمیانه جدید در پی تجزیه کشورها نیست بلکه در پی فدرال کردن کشورهاست تا مانند اقلیم کردستان برای خود عمق نفوذ درست کند، اما این نظم در سال ۲۰۰۵ با مشکل مواجه شد. جنگ یمن واگرایی در منطقه را نمایان کرد؛ اما خاورمیانه به ما نشان داده که صبح میتواند جنگ باشد و شب صلح شود و اینکه سفیر عربستان در یمن افطار میکند متاثر از همین مسئله است.
کارشناس مسائل غرب آسیا با بیان اینکه کشورهای عربی مثل امارات و بحرین برای ایران گره امنیتی ایجاد نمیکنند، ادامه داد: اسرائیل و آذربایجان برای ما گره امنیتی درست کرده اند؛ ولی در یک سال و نیم اخیر هیچ مشکل امنیتی از جانب امارت یا کشورهای عربی علیه ایران رخ نداده است
وی افزود: طرح معامله قرن خیلی خوب داشت برای رژیم صهیونیستی پیش میرفت، ولی امروز عادی سازی روابط بین اسرائیل با عربستان یا کویت شکل نمیگیرد، چون با تندروترین کابینه اسرائیل مواجه هستند و ناچارند که برای پرستیژ عربی خود هم شده است با تندروهای کابینه نتانیاهو مخالفت کنند.
حسن نیا در پاسخ به سوال یکی از دانشجویان درباره روابط ایران با طالبان، گفت: شخصا مخالف عقاید طالبان هستم، ولی ما از دو سال قبل چارهای نداشتیم جز اینکه که با طالبان رفتار مسالمت آمیز داشته باشیم و این راهبرد درست و منطقی فرمانده فقید نیروی قدس سپاه بود که توانست با یک حرکت مناسب تهدید طالبان را در مرزهای شرقی ایران به فرصت تبدیل کرده و داعش خراسان را از بین ببرند.
این پژوهشگر گفت: نیروهای طالبان زمانی که کابل را گرفتند به زندان بگرام رفتند و رهبر خودخوانده داعش را همان روز اول اعدام کردند. پس در راستای منافع ملی دشمن دشمن ما میتواند دوست ما باشد.
وی درباره سفرهای دبیر شورای عالی امنیت ملی به کشورهای منطقه هم اضافه کرد: با سفر شمخانی به امارات گشایشهای مالی و امنیتی رخ داد. سفر شمخانی به عراق هم همراه با توافق نامه امنیتی بین بغداد و تهران بود که باعث امنیت مرزهای ایران میشود.
وی تصریح کرد: السودانی، نخست وزیر عراق معتقد است که دولت مرکزی باید در همه مناطق از جمله در اقلیم کردستان ورود کند و یکی از شروط ما برای او نیز این بود که امنیت ایران را درمرزهای اقلیم تامین کند و این کار با حضور نیروهای ارتش در مرزهای اقلیم کردستان محقق خواهد شد.