شعیب بهمن کارشناس مسائل روسیه هم در اینباره به آفتاب یزد می‌گوید: آنچه امروز درباره تنش روسیه و ترکیه شاهدیم به دلیل به نتیجه نرسیدن توافقات سوچی بین روسیه و ترکیه بود. مطابق با توافقاتی که صورت گرفت قرار بود که ترکیه به روند پاکسازی ادلب کمک کند، اما اقداماتی در عکس آن انجام داد. موضوعی که باعث وقوع این واکنش‌ها شده است. پیش از این هم زد و خوردهایی اینچنین چه به صورت مستقیم و یا غیرمستقیم بین دو کشور طی دوهفته گذشته صورت گرفته بود. اما به این شدت و حدت نبود. در حال حاضر به نظر می‌رسد که روابط روسیه و ترکیه وارد فصل جدیدی شده است.
وی افزود: البته ادامه این روند بستگی به این دارد که تا چه اندازه بتوانند شرایط موجود را مدیریت کرده و از این مرحله گذر کنند. روسیه و ترکیه تنها بازیگران این بحران نیستند و طرف‌های دیگری هم حضور دارند. کما اینکه دولت ترکیه از ناتو درخواست کرده تا یک جلسه فوری تشکیل دهند همواره دولت ترکیه مراوداتی در حوزه نظامی اطلاعاتی و امنیتی با آمریکا داشته است. همه این‌ها جزو مواردی هستند که در مدیریت تنش می‌تواند تاثیرگذار باشد. اما ترکیه به رغم تلفاتی که اکنون دیده قاعدتا هم از لحاظ نظامی و هم از لحاظ ظرفیت‌های اقتصادی و سیاسی که در داخل با آن دست به گریبان است توان‌رویارویی با ارتش روسیه را ندارد. در نتیجه ترکیه تلاش می‌کند در حال حاضر از طریق رایزنی‌های گسترده با طرفین غربی آن‌ها را نیز درگیر این بحران کند و از همین رو موضوع باز کردن مرزهایش و موضوع مهاجرین را به عنوان یک تهدید خطاب به اروپا مطرح کرده است.
وی گفت: هر چند تاریخ دست کم در لحظه‌ای که ترکیه جنگنده روسیه را سرنگون کرد، نشان داد که غربی‌ها و ناتو حاضر نیستند به خاطر ترکیه به رویارویی با روسیه بپردازند. در شرایط فعلی هم به نظر می‌رسد باز همان اتفاق تکرار می‌شود. چون اساسا اروپایی‌ها به دنبال چنین رویارویی نیستند، آمریکایی‌ها نیز قرار نیست به خاطر ترکیه وارد جدال دیگری با روسیه شوند. در نتیجه به نظر می‌رسد یکبار دیگر رهبران ترکیه پاسخ چندان روشنی از طریق ناتو دریافت نخواهند کرد و همین امر باعث شده تا دولت ترکیه تهدید سنتی خودش را مبنی بر اینکه مرزها را باز می‌کند تا پناهجویان وارد کشورهای اروپایی شوند را مطرح کند. قبلا اردوغان یکبار این کار را انجام داد و ما شاهد بودیم، موج عظیمی از مهاجرین وارد اروپا شدند. هرچند این روند در آن زمان باعث شد تا اردوغان یکسری امتیازاتی را از کشورهای اروپایی به ویژه در زمینه‌های اقتصادی بگیرد اما عملا این اقدام به روابط سیاسی این کشور کمک نکرد بلکه آن را وارد مرحله‌ای تازه از تنش‌ها کرد. مطمئنا اگر اردوغان بخواهد این کار را تکرار کند فشارهای بیشتری از سوی اروپا به ترکیه خواهد آمد. از سویی اروپا نیز از تجریه قبلی‌اش این درس را آموخته است که به گونه‌ای پدیده مهاجرین را مدیریت کنند که دوباره با موج عظیم پناهنده‌ها روبه رو نشوند. بنابراین تهدید ترکیه اگر چه در گذشته جواب داده است اما در حال حاضر باچالش‌ها و اما اگرها روبه روخواهد بود.
از بهمن می‌پرسیم که با توجه به شرایط فعلی آیا نباید منتظر یک تنش جدید باشیم؟ پاسخ میدهد: این موضوع بستگی به شیوه مدیریت دوطرف دارد. روسها در چنین شرایطی معمولا عملگرایانه رفتار می‌کنند. همانطور هنگامی که جنگنده‌شان توسط ترکیه ساقط شد و یا سفیرشان در ترکیه به قتل رسید عملگرایانه عمل کرده و پاسخ متقابل به ترکیه ندادند، بلکه تلاش داشتند شرایط را به گونه‌ای مدیریت کنند که حتی در سال‌های بعد ترکیه را از شرکای غربی دور و به خود نزدیک کنند. به نظر می‌رسد روسیه همچنان همان عمل مدیرانه خودشان را دارد و تمایلی به رویارویی مستقیم با ترکیه ندارد. در چنین شرایطی بازیگری که بخواهد عرصه را تنگ کند ترکیه و دولتش است، چرا که به ارتش این کشور خسارت وارد شده است و در داخل کشور او با افکار عمومی روبه رواست. از سویی فشارهایی هم به او می‌آورند که اردوغان باید دست از این سیاست‌های مداخله جویانه بردارد. البته او شخصیتی است که سال‌ها بر تصمیمش پافشاری کرده است. آن چیزی که اکنون می‌تواند تعیین کننده باشد شخص اردوغان تیم مشاوران او و مجموعه دولت ترکیه هستند که ببینند چه تصمیمی بگیرند. البته ترکیه گزینه‌های زیادی ندارد به ویژه که بعید است حمایت غرب را درخصوص هرگونه اعمال نظامی داشته باشد.
شعیب بهمن در گفتگو با روزنامه آفتاب یزد: به نتیجه نرسیدن وعده‌ها در سوچی
